Theodor Körner - poeta

Pomnik Theodora Körnera
na Smrku (fot. A. Stukowski)

Idąc niebieskim szlakiem z Nového Města pod Smrkem na najwyższy szczyt Jizerských hor - Smrk (1124 m n.p.m.)*, mijamy pod samym wierzchołkiem pionowy głaz z pamiątkową tablicą tablicą poświęconą poecie Theodorowi Körnerowi. Na tablicy widzimy portret poety, symboliczną lirę i miecz, a inskrypcja w języku czeskim głosi, iż “Theodor Körner 1791 - 1813 sławny niemiecki poeta wszedł na tę górę 16 sierpnia 1809”. Tablica jest nowa - nosi datę 1999 r. Kim był Körner i dlaczego uznano za stosowne upamiętnić tablicą jego wejście na szczyt? Był niemieckim romantycznym poetą, pomimo młodego wieku już sławnym i bardzo cenionym autorem wielu wierszy i sztuk teatralnych.

Gdy w roku 1813 król pruski Fryderyk Wilhelm III formował na Dolnym Śląsku oddziały ochotnicze przeciwko napoleońskiej Francji, adiutantem dowódcy korpusu ochotniczego - majora Ludwiga von Lützowa został Theodor Körner. W kilka miesięcy później poległ w bitwie pod Gadebusch w Meklemburgii. Pełniąc służbę wojskową nie zaniechał twórczości - pochodzące z tego okresu patriotyczne wiersze wydano później w tomie “Leyer und Schwert” (“Lira i miecz” - stąd symbol na tablicy).

Po śmierci uznano go za bohatera narodowego i uczczono licznymi pomnikami i tablicami (jedna do dziś znajduje się w Legnicy). Upamiętniono także podróż, jaką odbył po Dolnym Śląsku w roku 1809. W 100. rocznicę wycieczki na Smrk członkowie Deutscher Gebirgs Bund z Nového Města ustawili pod wierzchołkiem pomnik z głazów z tablicą w języku niemieckim, informującą o wejściu poety na szczyt. Po II wojnie światowej zaniedbany pomnik uległ zniszczeniu. Obecny pomnik wznieśli w 1999 r. Czesi, z nową tablicą w języku czeskim, ale wykorzystując ten sam głaz, który wieńczył pomnik z 1909 r.

* Dotyczy czeskich Jizerských hor. W leżących po polskiej stronie granicy Górach Izerskich tylko nieznacznie wyższa jest Wysoka Kopa, która mierzy 1126 m n.p.m.